Bojowe Volvo i nie tylko: sprzęt wojskowy neutralnej Szwecji podczas II wojny światowej

Wraz z wybuchem II wojny światowej większość dużych i małych państw na różnych kontynentach toczyła krwawe bitwy i tworzenie własnych sił zbrojnych, przesyconych potężnym sprzętem wojskowym. Jednocześnie niewiele osób wie, że w Europie Zachodniej istniały dwa dość potężne, pokojowo nastawione państwa, które tradycyjnie pozostawały neutralne i nie były częścią bloków wojskowych: Królewska Szwecja i Konfederacja Szwajcarska.

Pojazdy wojskowe neutralnej Szwecji

Zarówno w czasie pokoju, jak i wojny szwedzki przemysł samochodowy produkował proste, prymitywne ciężarówki i samochody pancerne, które nie różniły się wcale atrakcyjnymi formami i zaawansowanymi rozwiązaniami. W tym samym czasie, mimo ogłoszonej w lutym 1940 r. neutralności państwowej, Szwecja, po przepuszczeniu przez swoje terytorium wojsk hitlerowskich, wyprodukowała 40-mm działa przeciwlotnicze Bofors własnej konstrukcji.

Produkty wojskowe Scania-Vabis    

Scania-Vabis (później Scania) ma najdłuższe doświadczenie w budowie sprzętu wojskowego. Dla Armii Narodowej od 1940 roku produkuje standardowe ciężarówki z napędem na tylne koła z 3,5-tonową maską oraz z górną kabiną, z silnikiem benzynowym o mocy 140 KM i pojedynczym rozstawie osi wynoszącym 3,8 metra. W szczytowym momencie wojny dla Królewskich Sił Powietrznych firma zamontowała oryginalne siedzenie autobusowe Scania-Vabis TRM9 (4×2) model 8116 na specjalnym trzytonowym podwoziu ze wszystkimi pojedynczymi kołami i mocowaniami anteny na specjalnych bagażnikach dachowych, gdzie dowództwo do obsługi odległych lotnisk wojskowych i leśnych powstały posterunki i radiostacje. W latach 1943-45. Zmontowano 323 z tych maszyn.

Wczoraj i dziś na stanowisku dowodzenia lotniska Szwedzkich Sił Powietrznych TRM9 na tyłach autobusu wojskowego LB38F. 1943

W 1942 r. rozpoczęto produkcję seryjnej wojskowej ciężarówki F11 (4×4) z maską z nowym czterocylindrowym silnikiem benzynowym górnym o mocy 115 sił, prostą kabiną i takim samym rozstawem osi (3,8 metra). Czterobiegowa skrzynia biegów może być na wszystkie koła lub tylko na tylne koła ze zintegrowaną wyciągarką mechaniczną i wyjściem kabla po obu stronach pojazdu.

Najpopularniejsza ciężarówka F11 armii szwedzkiej z napędem na wszystkie koła i wzmocnionym nadwoziem. 1942-1944

Niezwykłe bagażniki samochodowe Scania na podwoziu ciężarówki

W 1942 roku nieoczekiwanym i niezwykłym odkryciem szwedzkich konstruktorów były wielozadaniowe pojazdy opancerzone SKP (Scania Karosseri Pansar) przeznaczone do przewozu 12-18 osób, zamontowane na zmodyfikowanym trzytonowym podwoziu Scania-Vabis F11. 0 (4×4). Kilka wersji służyło w szwedzkich siłach granicznych i policyjnych, operacjach lokalnych i szwedzkich jednostkach wojsk ONZ na Cyprze, w Kongo i tak dalej. Kadłuby tych pojazdów posiadały podwójną kabinę z bocznymi drzwiami i przejściem do przedziału ładunkowego z pancernym dachem, wyciągarką i wieżą z karabinami maszynowymi kalibru 7,62 lub 7,92 mm. Zgodnie z zamysłem deweloperów stalowe osłony dolne w kształcie litery V miały odzwierciedlać energię fali uderzeniowej min lądowych.

Transporter wojskowy UPC oparty na Scania-Vabis F11-0, którego konstrukcja stała się punktem wyjścia do tworzenia przyszłych pojazdów bojowych. 1943

Pod koniec wojny na tym samym rozstawie osi produkowano ulepszone i wygodniejsze transportery SKPF. 1960

Maszyny te wykorzystywały silniki o mocy 105 i 115 KM, konwencjonalne skrzynie biegów, hamulce hydrauliczne i trzytonowe wciągarki. Ich masa sięgała 8,5 tony, maksymalna prędkość wynosiła 70 km / h. Do 1947 roku w Szwecji zmontowano 252 tych maszyn.

Produkty wojskowe Volvo

Wybuch II wojny światowej nie wpłynął na działalność firmy Volvo, która narodziła się wiosną 1927 roku i po cichu kontynuowała produkcję cywilnych samochodów osobowych i ciężarowych. Jednak w 1940 roku firma rozpoczęła wstępny rozwój sprzętu wojskowego w nadziei, że przed końcem wojny nie będzie potrzeby organizowania masowej produkcji sprzętu wojskowego, od lekkich „szwedzkich jeepów” po trzyosiowe ciągniki.

Najlżejszym z tej linii był samochód dowódcy Volvo 911 TPV (4×4) z całkowicie zabudowanym nadwoziem z ośmiomiejscowej taksówki PV802 o rozstawie osi trzech metrów. Został wyposażony w sześciocylindrowy silnik o mocy 86 KM, prostą skrzynię biegów i wzmocnione opony, w razie potrzeby łańcuchy śniegowe. W latach 1944-46 zbudowano 210 maszyn.

Pierwszy szwedzki jeep to pojazd dowodzenia Volvo 911 TPV z nadwoziem taksówki i 16-calowymi oponami. 1943

W latach 30. XX wieku, bazując na kilku typach seryjnych ciężarówek Volvo z nadwoziami Landsverk i oponami pełnymi lub pneumatycznymi, firma montowała uproszczone pojazdy półpancerne z rodziny FM31 z załogą od pięciu do sześciu osób, armaty 37 mm w otwartej wieży oraz karabin maszynowy w pancerzu czołowym, przeznaczony dla armii szwedzkiej. Do 1940 roku zmontowano kolejne 30 podobnych pojazdów opancerzonych z działami Bofors 20 i 37 mm.

Przedwojenny transporter opancerzony LV83 z działkiem przeciwlotniczym 20 mm na dachu i karabinem maszynowym w kokpicie. 1938

Lekka maszyna M31 na podwoziu LV81 o mocy 75 KM z kompletem narzędzi i oponami pełnymi w pozycji transportowej. 1937

Od 1942 roku, pod kierownictwem inżyniera Harteliusa, Volvo zaczęło produkować nową rodzinę trzytonowych ciężarówek wojskowych z maską do dostarczania zaopatrzenia wojskowego lub 16-20 żołnierzy. Podobne podstawowe wersje paramilitarne TLV131, TLV140, TLV141 i TLV142 (4×4) różniły się mocą silnika (90 i 105 KM), hydraulicznymi hamulcami pneumatycznymi, kształtem maski, montażem wyciągarki oraz dwoma opcjami rozstawu osi (3,8 i 4,1 m). Niektóre z nich zostały wyprodukowane przed 1955 rokiem, a łączna liczba zmontowanych ciężarówek osiągnęła 1000 sztuk.

Ciągnik wojskowy Volvo TLV142 drugiej generacji z silnikiem benzynowym 105 KM i maską ze skóry krokodyla. 1944

W latach powojennych maszyny te były wielokrotnie modernizowane i przebudowywane aż do początku lat 70-tych. Wraz z transporterami SKP, Volvo montowało własne pojazdy opancerzone VKP (Volvo Karosseri Pansar) na podwoziu TLV131. Łącznie Volvo wyprodukowało 200 samochodów.

Na drugim, ostatnim etapie wojskowym, do produkcji weszła mocniejsza wersja VKPF oparta na TLV142.

Legendarne trio ciągników terenowych

W latach wojny najciekawszy był tajny obszar ciężkich trzyosiowych ciągników artyleryjskich Volvo z podwójną kabiną.

W latach 1940-41 przedsiębiorstwo wyprodukowało 148 półautomatycznych ciągników artyleryjskich TVB (6×4) z dwurzędową ośmiomiejscową kabiną, sześciocylindrowym silnikiem o mocy 128 KM, oryginalną przekładnią pokładową, wyważonym jednokołowym zawieszenie z napędem na tylne koła i 10-tonowy silnik wciągarki.

W 1942 roku pojawił się 10-tonowy (6×6) ciągnik TVC z kabiną dwuosobową, stworzony na licencji czechosłowackiej firmy Koda. Moc jego elektrowni wzrosła do 135 sił, a przednie koła otrzymały niezależne zawieszenie i indywidualny napęd Cardana ze skrzyni rozdzielczej. W ciągu dwóch lat zmontowaliśmy 168 maszyn TVC.

W końcowej fazie wojny Volvo zbudowało prototypowe ciągniki TVC2 i TVC3 z nowym silnikiem o mocy 180 koni mechanicznych. Pierwsza była wyposażona w konwencjonalną pięciobiegową skrzynię biegów, druga w półautomatyczną skrzynię rozdzielczą Wilson z dwubiegową skrzynią rozdzielczą. Wersja TVC3 o masie brutto 11 ton została wyposażona w wyciągarkę o sile uciągu 10 tf, która holowała najcięższą broń i uszkodzone pojazdy opancerzone o masie do 50 ton. 1944-45